سوابق پاركينگ مكانيزه در جهان
اولین پارکینگ مکانیزه در جهان در سال 1905 میلادی در امریکا مورد استفاده قرار گرفت و سپس در سال 1920 به اروپا وارد شد ، اصول اولیه این نوع پارکینگ ها به صورت قفسه بندی بود که خودرو ها توسط آسانسور به طبقات مورد نظر منتقل شده و توسط اپراتور در محل پارک خود قرار می گرفتند ، این سیستم ها به علت کندی در تحویل گیری و تحویل دهی خودرو دارای مشکلات زیادی بود ، ولی با وجود این مشکلات تا سال 1960 حدود 50 پروژه پارکینگ مکانیزه در نقاط مختلف جهان اجرا شد.
از سال 1990 میلادی به بعد پیشرفت چشمگیری در تکنولوژی انها بوجود و با ورود سیستم های کامپیوتری به عرصه صنعت شاهد رويداد تحولات زیادی در سیستم پارکینگ هاي مکانیزه بوديم كه عملا رشد ملموسي را در ارتقاي کیفیت ، سرعت و عملکرد آنها مي توان احساس نمود. سرآمد کشور های سازنده این نوع سیستم ها آمریکا ، آلمان و سپس از آنها ژاپن مي باشد. البته در سال های اخیر کشورهای ایتالیا ، اسپانیا،کره جنوبی و چین نیز وارد این حوزه رقابتي شده اند. تا سال 2012 درآمریکا بیش از 2 میلیون در ژاپن حدود 5/1 میلیون ، در اروپا حدود 1 میلیونو در کره جنوبی حدود 400هزار واحد پارکینگ مکانیزه ساخته و مورد بهره برداری قرار گرفته است.
سوابق پاركينگ مكانيزه در ایران
این سیستم ها در ایران ابتدا در سال 1370 شمسی با آسانسور های خودرو بر در بین طبقات شروع و با پارکینگ های چرخ و فلکی ادامه پیدا کرد اما این نوع سیستم ها به دلیل ضعف در طراحی و مهندسی و عدم استفاده از سیستم های هوشمند دچار مشکلات زیادی می باشند. ليكن به دلیل سادگی مورد استقبال قرار گرفته و تعدادی از آنها در سطح شهرهای تهران ، مشهد ، رشت ، اهواز و شیراز در حال استفاده می باشند
اما استفاده از سیستم های تمام مکانیزه و هوشمند اولین بار در تهران جنب سازمان حمل و نقل و ترافیک تهران(خیابان ایرانشهر) در سال 1389 با ظرفیت 168 خودرو به صورت پایلوت توسط شرکت MPE ژاپن ساخته و مورد بهره برداری قرارگرفت و هم اکنون نیز در حال بهره برداری میباشد و پس از آن شرکت های چینی و کره ای در شهرهای قم ، مشهد ، تبریز و کرج اقدام به ساخت پارکینگ های مکانیزه نمودند.
ابعاد و مسائل مهم زيست محيطي:
همانطور که مشخص است در سیستم های مکانیزه خودرو به صورت خاموش در گیت های ورودی تحویل گرفته می شود که نتیجتا باعث كاهش مصرف سوخت و پايين آمدن ميزان آلایندگی خواهد بود ولی در سیستم های رمپی خودرو تا زمان توقف در محل پارک مشخص ، روشن مي ماند که اين موضوع باعث ايجاد آلودگی محیط پارکینگ و مصرف سوخت بیشتر خواهد شد. البته در پارکینگ های با ظرفیت بالا نیاز به افرادی در طبقات مختلف جهت راهنمایی رانندگان خواهيم داشت که معمولا این افراد بیشتر در خطر آلاینده ها قرار دارند.
شاخص امنيت خودروهاي داخل پاركينگ
در پارکینگ های رمپی امکان کنترل تمام خودروها از زمان ورود تا خروج سخت بوده و چنانچه خودرویی در هنگام پارک به خودروهای دیگر و یا تجهیزات داخل پارکینگ صدمه ای وارد نماید پیگیری و مشخص کردن مقصر دشوار بنظر مي رسد و مهمترین نکته امنیت وسایل داخل خودرو می باشد که هیچ یک از پارکینگ ها مسیولیتی در این زمینه قبول نمی نمايند ولی در سیستم های مکانیزه تردد اشخاص در محوطه پارکینگ امکان پذیر نبوده و چون پارک خودرو توسط سیستم انجام می گیرد خسارتی نیز به خودرو های دیگر وارد نخواهد شد.
مدت زمان پارك هر خودرو و دسترسي به طبقات
در سیستم های مکانیزه ، خودرو فقط در گیت های ورودی و خروجی تحویل گرفته می شود و راننده از همان محل می تواند خودرو را ترک نماید ولی در پارکینگ های رمپی لازم است راننده طبقات مختلفی را جهت يافتن جای پارک ، طی نموده و همچنین با دقت در طبقات مختلف به دنبال جای خالی جهت پارک اتومبيل خود باشد و پس از آن بوسیله راه پله و یا آسانسور به طبقات مختلف مراجعه نمايد.
منابع انساني و هزينه هاي سربار و اشتغال زايي
در سيستم هاي مكانيزه عملا نيروهاي انساني مورد استفاده در سطوح مختلف طبقه بندي شده و هرچند نسبت به سيستم هاي رمپي تعداد كمتري را بكار خواهيم گرفت ليكن افرادي كه در اين مجموعه ها استخدام مي شوند همگي داراي سطح علمي قابل قبولي خواهند بود و هر يك به نوبه خود نيازمند طي دوره هاي آموزشي و مهارتي براي حفظ تعادل و مكانيزم سيستم خواهند بود و عملا افراد متخصص تر و كاردان تري را بايد مورد استفاده قرار داد.
پيش بيني نياز احداث پاركينگ هاي مكانيزه در شهر تهران و ساير شهرهاي پر تراكم و پر ترافيك سياحتي و زيارتي و مهم كشور
آنچه به وضوح مي توان دید ، استقباليست كه مديريت كلان حمل و نقل و ترافيك شهر هاي بزرگ از اين سيستمها خواهند نمود چرا كه عملا با گراني و ركود موجود در بازار مسكن و نيز صرفه اقتصادي استفاده از پارکینگ های مکانیزه و سرعت تاسيس و بهره برداري و كاهش چشمگير ميزان آلايندگي هاي صوتي و زیست محيطي چنين پاركينگ هايي و نيز سرعت در ارائه خدمات خودرويي در پايانه هاي پر ترافيك کلان شهر ها و نيز مكان هايي كه به لحاظ موقعيت جغرافيايي در كشور نيازمند استفاده از چنين سيستمهايي خواهند بود و عملا براي احداث بايد از قبل با چنين تكنولوژي هايي اشنايي لازم را پيدا نموده تا بتوانند اين پاركينگ ها را نيز مورد ارزيابي و انتخاب قرار دهند ، لذا پيش بيني مي شود به محض اجرايي شدن و مورد بهره برداري قرار گرفتن چنين سيستمهايي در كشور با سيل تقاضا براي احداث انها مواجه باشيم كه خود مي تواند براي مدیريتي كه نخستين بار چنين اقدامي را نهايي مي نمايد برگ زريني در افتخار افريني در عرصه صنعت حمل و نقل كشور باشد.
در گذشته پارکینگ هایی که در ابتدا راه اندازی شد به علت کندی در تحویل گیری و تحویل دهی بسیار وقت گیر بود ولی امروزه با پیشرفت در صنعت ماشین سازی مردم میتوانند با هزینه و اتلاف وقت کمتر و امنیت بالا خودروی خود را پارک کنند.